Zostań wolontariuszem
(Zam: 16.03.2012 r., godz. 09.43)Wolontariusz (łac. voluntarius) to dobrowolny ochotnik. Wolontariat zaś to dobrowolna, bezpłatna (bez wynagrodzenia) i świadoma praca na rzecz innych, całego społeczeństwa, wykraczająca poza więzi koleżeńskie i związki rodzinne.
Z badań przeprowadzonych w 2006 r. wynika, że około 6 mln dorosłych Polaków bywało wolontariuszami, nie oznacza to jednak systematycznej pracy w wolontariacie. Jest to dwa razy więcej niż w roku 2001. Jednak w ostatnim okresie rozwój wolontariatu został zahamowany. W Polsce zdecydowanie mniej osób angażuje się w wolontariat niż w innych krajach europejskich czy w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej, gdzie ta idea jest bardzo popularna.
Wynika to między innymi z braku tradycji pracy w wolontariacie (przerwa spowodowana przez PRL, złe skojarzenia dotyczące prac społecznych i „przymusowych” czynów społecznych), niższego statusu materialnego (co powoduje dążenie do podniesienia standardu życia i konieczności zaspokojenia własnych potrzeb, a dopiero w drugiej kolejności potrzeb innych ludzi, potrzeb społecznych), relatywnie małej orientacji i niskiej świadomości jakie działania społeczne można podjąć w organizacjach pozarządowych w środowisku swojego zamieszkania.
Przez długi czas brak w Polsce było uregulowań prawnych dotyczących wolontariatu. W czerwcu 2003 r. weszła w życie ustawa o działalności pożytku publicznego i wolontariacie i jest to podstawowy akt prawny regulujący aktywność wolontarystyczną.
Kto może zostać wolontariuszem?
Jednym z filarów nowoczesnego państwa powinny być organizacje pozarządowe, które przy udziale wolontariuszy wspomagają jego działanie w sferze publicznej. Wolontariat w społeczeństwie cieszy się powszechnym uznaniem, stanowi ważną część sektora pozarządowego.
Dla podniesienia efektywności działań samorządowych konieczne jest wykreowanie liderów samorządowych, którzy będą pobudzać aktywność społeczną mieszkańców, co jest ważnym czynnikiem sukcesu rozwoju lokalnego. Praca wolontariuszy wymaga wielkiej wrażliwości i troski o los drugiego człowieka, lecz także cierpliwości, wysiłku i empatii. Istotną cechą wolontariatu jest sprzyjanie rozwojowi osobowości wolontariuszy, zdobywanie przez nich nowych umiejętności i doświadczeń.
Wolontariuszem może zostać każdy, bez względu na wiek, wykształcenie, status społeczny. Jednak nie każdy może być wolontariuszem wszędzie.
Bardzo ważne jest, aby zajęcia, które będzie wykonywał wolontariusz, były dostosowane do jego predyspozycji, zdolności i możliwości. Zanim zostanie podjęta decyzja, należy odpowiedzieć sobie na kilka prostych pytań:
- Czy mam wolny czas i chcę go poświęcić dla innych? Czy będzie to praca systematyczna, czy tylko akcyjna?
- Co chcę robić, jaki rodzaj zajęcia najbardziej by mi odpowiadał, czy chcę pracować z ludźmi, (dziećmi, osobami starszymi, niepełnosprawnymi) czy na rzecz zwierząt, ochrony przyrody? Czy chcę pracować z osobą, czy z grupą? A może mógłbym pomagać w biurze albo wspierać poprzez internet organizację lokalnych wydarzeń kulturalnych, sportowych? Brać udział w kampaniach społecznych?
- Czy moja praca może być wykonywana ze względu na mój stan zdrowia?
Wolontariusze mogą pomagać osobom i rodzinom, które z jakiś względów tej pomocy potrzebują. Główną grupą odbiorców pracy wolontariuszy są osoby niepełnosprawne – ze względu na stan zdrowia lub wiek. Pomoc tym osobom to przede wszystkim bycie z nimi, towarzyszenie, wspieranie i motywowanie do aktywności. Można z nimi również wykonywać drobne prace aktywizujące lub udzielać pomocy w załatwianiu spraw urzędowych. Pomoc dzieciom polega na byciu z nimi, organizowaniu zabaw, wypełnianiu czasu wolnego lub udzielaniu korepetycji.
Wolontariusze są bardzo przydatni w organizacjach pozarządowych i instytucjach publicznych. Wykonują prace biurowe, tłumaczenia tekstów. Dysponując odpowiednią wiedzą udzielają porad specjalistycznych, administrują strony internetowe itp. Mogą wyjeżdżać za granicę na misje społeczne – wspierać placówki dyplomatyczne, angażować się w organizowanie akcji charytatywnych. W Polsce działa kilka organizacji pozarządowych, które rekrutują wolontariuszy do udziału w zagranicznych projektach – najważniejsze z nich to Centrum Wolontariatu, Polska Fundacja Roberta Schumana, Camphill England & Wales oraz Global Volunteer Network.
Wolontariusze mogą również pracować na rzecz zwierząt, ekologii, w muzeum czy bibliotece. Wspierają organizację wydarzeń, festynów i kampanii lokalnych jak również ogólnokrajowych. Ogromnym przedsięwzięciem opartym na pracy wolontariuszy jest Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy. Organizacja „Euro 2012” w Polsce wspierana będzie przez 5 tys. wolontariuszy – będzie to zapewne niezapomniane przeżycie i doświadczenie dla większości z nich.
Barw, odmian wolontariatu jest wiele. W dużej mierze zależą od potrzeb lokalnej społeczności. Wymienię kilka z nich.
- Wolontariat w szpitalach, hospicjach – obejmuje najczęściej wsparcie pacjentów i ich rodzin w czasie hospitalizacji, pobytu w placówce, troskę o kondycję psychiczną pacjentów i ich rodzin.
- Na rzecz bezdomnych – wsparcie osoby bezdomnej oraz pomoc i towarzyszenie w wychodzeniu z bezdomności.
- Na rzecz uchodźców – pomoc i towarzyszenie, przekazywanie informacji.
- Wolontariat biznesu – zaangażowanie firm i ich pracowników w życie lokalnej społeczności.
- Wolontariat w ośrodkach pomocy społecznej – ogromny wachlarz możliwości pomocy w rozwiązywaniu problemów osób znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej
- Wolontariat dla niepełnosprawnych – podejmowanie przez wolontariuszy różnorodnych działań aktywizujących, wspomagających niepełnosprawnych.
Pokoleniowy Piknik Integracyjny OPS współtworzony prze wolontariuszy Archiwum OPS Wyszków |
Wolontariusz – senior
Z przeprowadzonych badań wynika, że w Polsce w wolontariat angażują się znacznie częściej ludzie młodzi, bardziej kobiety niż mężczyźni, głównie uczniowie, studenci, natomiast brak jest tak zwanego „dojrzałego wolontariatu”, a przecież po 55 roku życia tylko co czwarty Polak pracuje zawodowo.
W Polsce jesień życia kojarzy się z niedostatkiem pieniędzy, mnóstwem wyrzeczeń, koniecznością poświęcenia się rodzinie, niańczeniem wnuków, pomaganiem dzieciom dorosłym i dawno usamodzielnionym. Ale wcale nie musi tak być. Przejście na emeryturę to szansa na realizację swoich marzeń i pasji, na które nie było czasu w życiu zawodowym. Dla jednych są to podróże, dla innych dzielenie się swoją wiedzą, doświadczeniem i umiejętnościami z innymi. Jest to czas dojrzałego wolontariatu opartego na systematycznej pracy i wielkim doświadczeniu, a nie spontanicznych porywach serca. Wolontariusze seniorzy są bardzo odpowiedzialni i rzetelni w wykonywaniu podjętych się przez siebie obowiązków.
Seniorzy, którzy podjęli pracę w wolontariacie, cenią sobie jej wartości, to jest własną aktywizację, zwiększenie poczucia własnej wartości, wyrwanie się z kręgu bierności, a często samotności. Organizacje pozarządowe, jak również władze samorządowe, coraz częściej doceniają korzyści płynące ze współpracy z seniorami, możliwości wykorzystania ich potencjału wiedzy i zaangażowania.
Powstające licznie uniwersytety trzeciego wieku – poza edukacją i rozwojem indywidualnych zainteresowań – podejmują szereg inicjatyw skierowanych do seniorów, wśród których ważne miejsce zajmuje wolontariat. Zakończenie pracy zawodowej i przejście na emeryturę to dobry czas na zaangażowanie się w pracę wolontarystyczną.
Wolontariat w Wyszkowie
Na terenie naszego miasta działa cała rzesza wolontariuszy zarówno przy organizacjach świeckich, jak i kościelnych. Wiele młodych osób angażuje się co roku w wolontariat Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Systematycznie pracę wolontarystyczną świadczą osoby skupione przy Ośrodku Pomocy Społecznej w Wyszkowie i Stowarzyszeniu „Ważna Róża”. Wolontariat rozwija się też przy niektórych szkołach, np. Gimnazjum nr 2.
Program „Wolontariat w OPS” został wdrożony w 2001 r. Nadrzędnym celem tego programu jest odbudowywanie więzi międzyludzkich, aktywizowanie społeczności lokalnej. W 2011 r. w OPS w Wyszkowie czynnie działało 46 wolontariuszy. Są to głównie ludzie młodzi – uczniowie szkół średnich. Główne obszary działania wolontariuszy w OPS to pomoc dzieciom w nauce, opieka i towarzystwo dla osób niepełnosprawnych w Środowiskowym Domu Samopomocy „Soteria”, w Domu Dziennego Pobytu w Świetlicy Socjoterapeutycznej „Słoneczna”.
Niezwykle ciekawym środowiskiem wolontariuszy jest to zgromadzone wokół Stowarzyszenia „Ważna Róża”. Powstało z potrzeby serca. Grupa młodzieży zachęcona do aktywności przez dr Barbarę Wyszyńską rozpoczęła szeroko pojętą integrację z młodzieżą niepełnosprawną. Były to różnorodne działania i inicjatywy – pomoc i wsparcie w codziennym funkcjonowaniu, wspólne zabawy, wyjazdy. Ten wolontariat przynosił również ogromne korzyści wolontariuszom rozwijając wrażliwość, empatię, ale także ucząc konkretnych umiejętności przydatnych w dorosłym życiu. Ta cenna inicjatywa jest kontynuowana.
Miejscem, gdzie może i powinien rozwijać się dojrzały wolontariat, jest Wyszkowski Uniwersytet Trzeciego Wieku. Bez wątpienia stałby się ważnym obszarem aktywności tej organizacji. Inicjatywa utworzenia wolontariatu przy uniwersytecie została podjęta już w ubiegłym roku, lecz na razie wciąż jest w stadium organizacyjnym.
Wszystkie osoby zainteresowane podjęciem dobrowolnej pracy na rzecz innych zachęcamy do współpracy, nawiązania kontaktu z wybraną placówką, organizacją, w celu uzyskania szczegółowych informacji. Wiedzę o wolontariacie można zdobyć w biurze Wyszkowskiego Inkubatora Pozarządowego przy ul. Daszyńskiego 45 w Wyszkowie. Tam także można uzyskać pomoc przy tworzeniu własnej organizacji.
Zawsze jest ktoś, kto czeka na twoją pomoc, poradę, uśmiech. Możesz być czyimiś nogami, rękami, oczami.
Maria Ślubowska
Napisz komentarz
- Treść komentarza powinna być związana z tematem artykułu.
- Komentarze ukazują się dopiero po uzyskaniu akceptacji administratora.
- Komentarze naruszające netykietę nie będą publikowane.
- Komentarze promujące własne np. strony, produkty itp. nie będą publikowane.