SIĘ DZIEJE! - Wyszkowski Inkubator Pozarządowy

• - Strona Główna

Czy mieszkańcy mogą decydować o majątku gminy? Tak, gmina bowiem to nic innego, jak właśnie mieszkańcy, czyli wspólnota samorządowa, która zamieszkuje dany obszar. Ilekroć jest mowa o tym, że coś należy do gminy, to należy to do mieszkańców.

Czy polskie prawo dopuszcza możliwość, aby mieszkańcy decydowali o wydatkach z budżetu miasta sami? Wprawdzie budżet obywatelski nie został dotąd zapisany w żadnej ustawie, ale prezydent i radni mogą konsultować wydatki z budżetu miasta z mieszkańcami, a sposób przeprowadzania tych konsultacji jest dziś dowolny.


Zalety budżetu obywatelskiego

1. Ustawienie priorytetów
   Dlaczego nie pozostawić wydatków z budżetu miasta burmistrzowi i radzie? Nie ma wątpliwości, że mieszkańcy spotykają się z radnymi lub z burmistrzem i że zgłaszają im swoje potrzeby. Radni również sami widzą, że ulice wymagają remontów, że przydałoby się boisko czy park. Radni nie wiedzą jednak, dla ilu mieszkańców najpilniejszą potrzebą jest remont ulicy, a dla ilu założenie nowego parku. Aby się tego dowiedzieć, muszą mieszkańców zapytać.
   
   Środki w budżecie miasta są ograniczone i zwykle nie starcza ich na sfinansowanie wszystkich pomysłów. Czy zresztą wszystkie pomysły muszą być zrealizowane? Ktoś może wpaść na pomysł, by w małym mieście zbudować Muzeum Astronautyki. Czy oznacza to od razu, że musi ono powstać tylko dlatego, że ktoś zgłosił taki pomysł? Może są inne, ważniejsze dla mieszkańców wydatki, jak oczyszczalnia ścieków czy budowa wodociągów?
   
   
2. Efektywne gospodarowanie pieniędzy i tworzenie społecznych więzi.
   Podstawową zaletą wprowadzenia budżetu obywatelskiego jest to, że finansowane są tylko te projekty, które mieszkańcy uznali za ważne, zapewnia to więc efektywne gospodarowanie pieniędzmi. To jednak jeszcze nie wszystko. Równie ważny jest aspekt społeczny, można bowiem cały proces budżetu obywatelskiego przygotować tak, aby był on okazją do spotkań mieszkańców, do poznawania się, do budowania więzi społecznych. Może być on także punktem wyjścia do budowania międzyludzkiej solidarności, mieszkańcy mogą bowiem przeznaczać środki nie tylko na remont chodnika pod własnymi oknami, lecz także wspierać mieszkańców z innych rejonów miasta, dostrzegając, że ich potrzeby są również ważne. Nie chodzi więc o to, aby, wykorzystując możliwość zagłosowania na projekt, wyciągnąć ze wspólnych środków pieniądze na remont swojej ulicy. Chodzi także o to, by powstawała prawdziwa, lokalna społeczność, w której ludzie dbają o siebie nawzajem.
   
   
3. Zrównoważony rozwój i realne problemy ludzi.
   Budżet obywatelski to okazja nie tylko do budowania społeczeństwa obywatelskiego, lecz również do wprowadzania w życie idei zrównoważonego rozwoju. Nieraz zdarza się, że prezydent i radni są tak skupieni na projektach wizerunkowych i wiekopomnych dziełach, że jakość życia mieszkańców, ochrona przyrody i równość społeczna schodzą na plan dalszy, a ogromne środki są przez lata angażowane w kosztowne, choć niekoniecznie potrzebne megaprojekty. Budżet obywatelski natomiast to sposób na to, by zastanowić się, czego tak naprawdę potrzebujemy w mieście czy w gminie wiejskiej, by zaproponować projekty związane z energią odnawialną czy z transportem publicznym.
   
   
4. Myślenie długofalowe.
   To od mieszkańców powinniśmy spodziewać się decyzji podejmowanych z troską o przyszłość, o budowanie zrównoważonego świata, bo mieszkańcy mogą myśleć w kategoriach kilku pokoleń, a nie czteroletniej kadencji. Nie muszą starać się olśnić innych w kampanii wyborczej, nie muszą z przyczyn politycznych popierać absurdalnych projektów, nie dbają bowiem o utratę miejsca na liście wyborczej. Nie mają także powodu, by się obawiać, co powie o nich konkurencja polityczna w mediach. Mogą podejmować decyzje perspektywiczne, nie troszcząc się o utratę stanowiska. Obywatelem jest się bowiem dożywotnio.

Pełny tekst dostępny w nr. 1 (6)/2012 zeszytów Animacja Życia Publicznego. Analizy i rekomendacje wydawanych w ramach projektu „Decydujmy razem”, który mona znaleźć w Repozytorium na e-platformie

Demokracja uczestnicząca i proces uczenia się przywództwa

Napisz komentarz

• Treść komentarza powinna być związana z tematem artykułu.
• Komentarze ukazują się dopiero po uzyskaniu akceptacji administratora.
• Komentarze naruszające netykietę nie będą publikowane.
• Komentarze promujące własne np. strony, produkty itp. nie będą publikowane.

Imię:

Tytuł:

Komentarz: