Koniec początku
(Zam: 31.10.2013 r., godz. 14.04)Wydanie „Się Dzieje”, które trzymacie Państwo w ręku, jest ostatnim sfinansowanym w ramach projektu „Wyszkowski Inkubator Pozarządowy” (WIP) z Europejskiego Funduszu Społecznego. Ale wierzę, że to nie ostatnie wydanie „Się Dzieje” w ogóle.
Podobnie jak nie kończy się praca dla dobra organizacji pozarządowych powiatu wyszkowskiego, na rzecz podejmowania przez nie współpracy, realizacji wspólnych działań. Wszystkich, którym drogi jest Trzeci Sektor, sektor organizacji społecznych, obywatelskich, pozarządowych (NGOs)*, serdecznie zachęcam: zróbmy – co każdy może, na ile jest w stanie – by rósł on w siłę, coraz bardziej się liczył i wzmacniał głos mieszkańców i zainteresowanie władz tym głosem, nie tylko przy okazji zbliżających się wyborów…
Realizacja projektu trwała dwa lata. Co udało się przez ten czas zrobić? Doprowadziliśmy do powstania 10 nowych organizacji pozarządowych. W większości przypadków niemal od podstaw, od pomysłu, zachęty, poprzez pracę z kilkoma, nieraz kilkunastoma osobami nad przygotowaniem statutu, zorganizowanie spotkania założycielskiego, po pomoc w zarejestrowaniu organizacji w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS), wreszcie – w stawianiu pierwszych kroków, podejmowaniu pierwszych działań. W pojedynczych przypadkach pomoc dotyczyła tylko przygotowania statutu i procedury rejestracji w KRS. Przy wsparciu Wyszkowskiego Inkubatora Pozarządowego powstały (zarejestrowały swoją działalność): Fundacja Nad Bugiem, Wyszkowski Uniwersytet Trzeciego Wieku, Fundacja Wyszkowski Teatr Tańca, Stowarzyszenie na Rzecz Gminy Brańszczyk „Odnowa”, Towarzystwo Inicjatyw Wiejskich „Tuchełka”, Klub Żeglarski SPINAKER, Stowarzyszenie „Inicjatywa Białebłota”, Fundacja „Odkryj Pasję”, Fundacja Rozwoju Sportu, Rekreacji i Turystyki „Żyjmy z Pasją” i Stowarzyszenie Form Artystycznych i Turystycznych „FormAT”.
Powstałym organizacjom i wielu już wcześniej istniejącym świadczono doradztwo ogólne, prawne, z zakresu rachunkowości dotyczące prowadzenia działalności, sprawozdawczości, a przede wszystkim – pozyskiwania środków, w tym przygotowywania wniosków o dofinansowanie, a następnie realizacji projektów i ich rozliczania. W ciągu całego okresu realizacji projektu WIP poradnictwo udzielone przedstawicielom NGOs zaowocowało m.in. opracowaniem i złożeniem pond 20 wniosków o dofinansowanie, z których 16 je uzyskało na łączną kwotę ponad 321 tys. zł. Pozyskane środki na realizację projektów w znaczącej części pochodziły spoza gminy Wyszków czy powiatu wyszkowskiego. Projekty były realizowane na Ziemi Wyszkowskiej, adresowane do osób tu mieszkających, a pozyskane środki wydawane były na miejscu – ożywiały lokalną gospodarkę.
Wydawane było „Się Dzieje! Pismo Obywatelskie Ziemi Wyszkowskiej”, w którym promowano aktywność mieszkańców, samoorganizacji społeczeństwa obywatelskiego, inspirowano do podejmowania własnych inicjatyw, tworzenia organizacji pozarządowych. Prezentowane były dobre praktyki z terenu powiatu wyszkowskiego, Polski i Europy – mieszkańcy mogli się dowiedzieć, jak wiele przedsięwzięć jest realizowanych na ich terenie, jaki jest ich charakter, zasięg, przybliżane były sylwetki ludzi, którzy za nimi stoją, motywy ich działań. Nie zabrakło w nim publicystyki, artykułów problemowych, edukacyjnych. Łącznie ukazało się 13 wydań Pisma. Wydawanie „Się Dzieje” z pewnością przyczyniło się do integracji środowiska organizacji pozarządowych, a przynajmniej wzajemnego poznania się.
Najbardziej ambitnym przedsięwzięciem Wyszkowskiego Inkubatora Pozarządowego było zainicjowanie działań, które – mamy nadzieję – doprowadzi z czasem do powstania Wyszkowskiego Forum Organizacji Pozarządowych. Czemu miałoby służyć utworzenie Forum? By podjąć dialog zmierzający do rozwinięcia współpracy i rozwoju inicjatyw służących poprawieniu warunków życia i pracy mieszkańców, rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, czuwania nad przestrzeganiem demokratycznych zasad oraz przejrzystością mechanizmów i narzędzi współpracy administracji publicznej z organizacjami obywatelskimi i działalności organizacji trzeciego sektora. Od połowy 2012 r. zorganizowano kilka spotkań przygotowujących do utworzenia Forum – federacji stowarzyszeń, które szeroko i twardo mogłoby reprezentować interesy organizacji – sygnatariuszy, ale także całego środowiska. Powstał nawet projekt statutu. Niestety, z wielu powodów nie doszło jeszcze do powstania takiej organizacji. Wygląda na to, że zanim ono powstanie, poszczególne organizacje muszą wykonać jeszcze wiele pracy, by samemu mocniej „stanąć na nogach”. Z tego też względu ten artykuł ma taki tytuł – „Koniec początku”.
Koniec początku, bo kończy się realizacja projektu służącego wsparciu i wzmocnieniu organizacji obywatelskich działających na terenie powiatu wyszkowskiego. Ale tak naprawdę to może być dopiero początek bliższej współpracy tych organizacji. Wierzmy, że nadchodzą dobre czasy dla takich organizacji. I pracujmy na to. Wielu organizacjom potrzebne są osoby, które nauczą się pisać wnioski o dofinansowanie, realizować je i rozliczać. Bez tego nie będą w stanie pozyskać nawet tysiąca złotych. Ale nade wszystko każda z nich potrzebuje choćby kilku osób, które po prostu poświęcą dla niej czas, będą to robić regularnie, i słowne deklaracje przemienią na konkretne działania.
Na razie niewiele jest organizacji z terenu powiatu, które składają wnioski o dofinansowanie projektów. A takich, które sięgają po środki spoza powiatu, po realizację trudnych i ambitnych przedsięwzięć finansowanych z funduszy ogólnopolskich, jest dosłownie kilka. Większość z nich opisaliśmy na łamach „Się Dzieje”. Musi upłynąć trochę czasu, by dołączyły do nich kolejne.
Z czasem zaś tych kilka prężnych organizacji może zawiązać ściślejszą współpracę. Ważne, by była to inicjatywa obywatelska, oddolna, wynikała z autentycznej potrzeby współdziałania. Tylko dzięki temu będzie miała szansę przetrwać. Kluczowym elementem powodzenia całego procesu będzie wspólna realizacja konkretnych wydarzeń, przedsięwzięć, z jasnym podziałem odpowiedzialności za wykonywaną pracę oraz ich finansowanie. Ale to jedyna droga, by można było potem sięgać po duże środki unijne, które będą dostępne dla organizacji pozarządowych w nowym okresie programowania w Unii Europejskiej na lata 2014–2020. To jedyna droga, by – dysponując takimi środkami – zyskać autonomię i niezależność od władz lokalnych. By móc dokonywać zmian zauważalnych i odczuwanych przez wielu mieszkańców – zmian w imieniu tych mieszkańców i zgodnie z ich oczekiwaniami i najważniejszymi potrzebami. Potrzebami, które wciąż są niezaspakajane, a często w ogóle niesłyszane przez decydentów.
Artur Laskowski
NGO – skrót od nazwy Non-governmental organization (NGOs) używany dla określenia organizacji społecznych, obywatelskich, pozarządowych (stowarzyszeń i fundacji).
Realizacja projektu trwała dwa lata. Co udało się przez ten czas zrobić? Doprowadziliśmy do powstania 10 nowych organizacji pozarządowych. W większości przypadków niemal od podstaw, od pomysłu, zachęty, poprzez pracę z kilkoma, nieraz kilkunastoma osobami nad przygotowaniem statutu, zorganizowanie spotkania założycielskiego, po pomoc w zarejestrowaniu organizacji w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS), wreszcie – w stawianiu pierwszych kroków, podejmowaniu pierwszych działań. W pojedynczych przypadkach pomoc dotyczyła tylko przygotowania statutu i procedury rejestracji w KRS. Przy wsparciu Wyszkowskiego Inkubatora Pozarządowego powstały (zarejestrowały swoją działalność): Fundacja Nad Bugiem, Wyszkowski Uniwersytet Trzeciego Wieku, Fundacja Wyszkowski Teatr Tańca, Stowarzyszenie na Rzecz Gminy Brańszczyk „Odnowa”, Towarzystwo Inicjatyw Wiejskich „Tuchełka”, Klub Żeglarski SPINAKER, Stowarzyszenie „Inicjatywa Białebłota”, Fundacja „Odkryj Pasję”, Fundacja Rozwoju Sportu, Rekreacji i Turystyki „Żyjmy z Pasją” i Stowarzyszenie Form Artystycznych i Turystycznych „FormAT”.
Powstałym organizacjom i wielu już wcześniej istniejącym świadczono doradztwo ogólne, prawne, z zakresu rachunkowości dotyczące prowadzenia działalności, sprawozdawczości, a przede wszystkim – pozyskiwania środków, w tym przygotowywania wniosków o dofinansowanie, a następnie realizacji projektów i ich rozliczania. W ciągu całego okresu realizacji projektu WIP poradnictwo udzielone przedstawicielom NGOs zaowocowało m.in. opracowaniem i złożeniem pond 20 wniosków o dofinansowanie, z których 16 je uzyskało na łączną kwotę ponad 321 tys. zł. Pozyskane środki na realizację projektów w znaczącej części pochodziły spoza gminy Wyszków czy powiatu wyszkowskiego. Projekty były realizowane na Ziemi Wyszkowskiej, adresowane do osób tu mieszkających, a pozyskane środki wydawane były na miejscu – ożywiały lokalną gospodarkę.
Wydawane było „Się Dzieje! Pismo Obywatelskie Ziemi Wyszkowskiej”, w którym promowano aktywność mieszkańców, samoorganizacji społeczeństwa obywatelskiego, inspirowano do podejmowania własnych inicjatyw, tworzenia organizacji pozarządowych. Prezentowane były dobre praktyki z terenu powiatu wyszkowskiego, Polski i Europy – mieszkańcy mogli się dowiedzieć, jak wiele przedsięwzięć jest realizowanych na ich terenie, jaki jest ich charakter, zasięg, przybliżane były sylwetki ludzi, którzy za nimi stoją, motywy ich działań. Nie zabrakło w nim publicystyki, artykułów problemowych, edukacyjnych. Łącznie ukazało się 13 wydań Pisma. Wydawanie „Się Dzieje” z pewnością przyczyniło się do integracji środowiska organizacji pozarządowych, a przynajmniej wzajemnego poznania się.
Najbardziej ambitnym przedsięwzięciem Wyszkowskiego Inkubatora Pozarządowego było zainicjowanie działań, które – mamy nadzieję – doprowadzi z czasem do powstania Wyszkowskiego Forum Organizacji Pozarządowych. Czemu miałoby służyć utworzenie Forum? By podjąć dialog zmierzający do rozwinięcia współpracy i rozwoju inicjatyw służących poprawieniu warunków życia i pracy mieszkańców, rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, czuwania nad przestrzeganiem demokratycznych zasad oraz przejrzystością mechanizmów i narzędzi współpracy administracji publicznej z organizacjami obywatelskimi i działalności organizacji trzeciego sektora. Od połowy 2012 r. zorganizowano kilka spotkań przygotowujących do utworzenia Forum – federacji stowarzyszeń, które szeroko i twardo mogłoby reprezentować interesy organizacji – sygnatariuszy, ale także całego środowiska. Powstał nawet projekt statutu. Niestety, z wielu powodów nie doszło jeszcze do powstania takiej organizacji. Wygląda na to, że zanim ono powstanie, poszczególne organizacje muszą wykonać jeszcze wiele pracy, by samemu mocniej „stanąć na nogach”. Z tego też względu ten artykuł ma taki tytuł – „Koniec początku”.
Koniec początku, bo kończy się realizacja projektu służącego wsparciu i wzmocnieniu organizacji obywatelskich działających na terenie powiatu wyszkowskiego. Ale tak naprawdę to może być dopiero początek bliższej współpracy tych organizacji. Wierzmy, że nadchodzą dobre czasy dla takich organizacji. I pracujmy na to. Wielu organizacjom potrzebne są osoby, które nauczą się pisać wnioski o dofinansowanie, realizować je i rozliczać. Bez tego nie będą w stanie pozyskać nawet tysiąca złotych. Ale nade wszystko każda z nich potrzebuje choćby kilku osób, które po prostu poświęcą dla niej czas, będą to robić regularnie, i słowne deklaracje przemienią na konkretne działania.
Na razie niewiele jest organizacji z terenu powiatu, które składają wnioski o dofinansowanie projektów. A takich, które sięgają po środki spoza powiatu, po realizację trudnych i ambitnych przedsięwzięć finansowanych z funduszy ogólnopolskich, jest dosłownie kilka. Większość z nich opisaliśmy na łamach „Się Dzieje”. Musi upłynąć trochę czasu, by dołączyły do nich kolejne.
Z czasem zaś tych kilka prężnych organizacji może zawiązać ściślejszą współpracę. Ważne, by była to inicjatywa obywatelska, oddolna, wynikała z autentycznej potrzeby współdziałania. Tylko dzięki temu będzie miała szansę przetrwać. Kluczowym elementem powodzenia całego procesu będzie wspólna realizacja konkretnych wydarzeń, przedsięwzięć, z jasnym podziałem odpowiedzialności za wykonywaną pracę oraz ich finansowanie. Ale to jedyna droga, by można było potem sięgać po duże środki unijne, które będą dostępne dla organizacji pozarządowych w nowym okresie programowania w Unii Europejskiej na lata 2014–2020. To jedyna droga, by – dysponując takimi środkami – zyskać autonomię i niezależność od władz lokalnych. By móc dokonywać zmian zauważalnych i odczuwanych przez wielu mieszkańców – zmian w imieniu tych mieszkańców i zgodnie z ich oczekiwaniami i najważniejszymi potrzebami. Potrzebami, które wciąż są niezaspakajane, a często w ogóle niesłyszane przez decydentów.
Artur Laskowski
NGO – skrót od nazwy Non-governmental organization (NGOs) używany dla określenia organizacji społecznych, obywatelskich, pozarządowych (stowarzyszeń i fundacji).
